niet stilstaan tijdens poetsen
Wat doe je als je paard geen tel stilstaat terwijl je hem poetst? Of naar je bijt en slaat? In plaats van dat het een ontspannen moment van verzorgen is, erger je je kapot of sta je doodsangsten uit.
Ik leg aan de hand van een voorbeeld uit mijn eigen praktijk uit hoe je dit op kunt lossen. Omdat sommige mensen zich ervoor schamen dat ze problemen hebben met hun paard gebruik ik niet de echte namen van de paarden en hun eigenaren. Dus het gaat altijd over Fleur en haar paard Socrates en pony Newton. Socrates en Newton testen alle problemen die mensen met paarden kunnen hebben op Fleur. Fleur is dol op haar paarden maar weet het af en toe ook niet meer. En dan slaat de onzekerheid toe.
Het probleem
Pony Newton staat geen tel stil als Fleur hem wil poetsen. Het komt regelmatig voor dat ze klem zit tussen de stal of de muur en haar pony. En als ze hem onder zijn buik wil poetsen is het helemaal gedaan. Dan trapt of bijt hij naar haar. Als ze er echt genoeg van heeft geeft Fleur hem een tik of zegt boos dat hij op moet houden. Maar vaak genoeg springt ze snel aan de kant om niet geraakt of geplet te worden. En dit gaat al jaren zo.
Wat was er aan de hand?
Het ongewenste gedrag van Newton bestaat uit voortdurend heen en weer lopen als hij aangebonden staat en slaan en bijten als zijn buik wordt gepoetst.
Newton en Fleur leerden elkaar kennen toen Newton 3 jaar was. Fleur had net een jaar rijles op de manege gehad. Dus een groene ruiter en een groene pony... Dat is in het algemeen geen beste combinatie en niet aan te raden. De mens weet niet zoveel van paarden en hoe je die moet opvoeden en het paard weet nog niet hoe hij zich moet gedragen in mensenwereld.
Niet gehinderd door al teveel ervaring had Fleur geen helder beeld van wat ze wel of niet goed moest vinden. Die twijfel zorgt er automatisch voor dat ze niet erg consequent is in het aangeven van grenzen. Bovendien is ze dol op het dier en vindt ze het moeilijk om ‘streng’ tegen hem te zijn.
Daarnaast vindt Newton, zoals veel paarden, het poetsen van zijn buik niet echt fijn. Fleur doet dat erg snel en niet erg voorzichtig. Newton had al vroeg ontdekt dat als hij slaat of bijt dat gedoe snel afgelopen is. Dus dat doet hij iedere keer weer. Met succes!
Omdat Newton zich zo gedraagt wil Fleur natuurlijk zo snel mogelijk van van het poetsen af zijn. Het is een nogal gejaagd en onrustig tafereel.
De oplossing
In dit geval ligt in het gejaagde en onrustige geheel ook de oplossing. Newton wordt onrustig omdat Fleur zo onrustig is. En dat is ze natuurlijk omdat ze onzeker en bang wordt van het gedrag van Newton. Heel begrijpelijk.
De grap is alleen dat als je zelf rustig bent en niet gejaagd met de borstels in de weer bent, Newton gewoon blijft staan, en zelfs een beetje staat te doezelen. Oók als je zijn buik poetst!
Tips
- Het gaat hier om rust en onrust. Maar wat is rustig? Dat is voor iedereen verschillend en niet ieder paard reageert op dezelfde manier op dezelfde persoon. Als je een paard hebt dat op de poetsplaats maar heen en weer blijft lopen, zorg er dan in ieder geval voor dat jij geen extra bron van onrust bent. Beweeg rustig. Kom je vol stress aan bij je paard? Zet een emmer bij de stalingang en gooi je stress daar in. Meestal helpt het als je je bewust wordt van je ademhaling. Probeer zo laag mogelijk in je buik te ademen. Doe niet alsof je de rust zelve bent terwijl de emoties door je lijf gieren of als je geladen bent van de stress en daar niet makkelijk van af komt. Dat is niet erg. Laat iemand je paard op de wei zetten en ga er lekker bij zitten. Dat is beter voor jullie allebei.
- Ben jij helemaal zen en staat je paard dan nog niet stil? Zoek hulp van een gedragsspecialist, want dan spelen er andere dingen mee.
- Ben je van nature een energiek mens? Geen probleem! Het is dan wel fijn als je een paard hebt dat een koele kikker is. Dan is hij niet zo onder de indruk van jouw hoge energie en jij vindt waarschijnlijk een moment van rust bij je rots in de branding.
- Wat te doen bij paarden die gewoon stilstaan maar wel slaan en bijten als je zijn buik poetst? Daar gaan we het een andere keer over hebben. Bedenk in ieder geval dat de buik van een paard een kwetsbaar en gevoelig deel van zijn lijf is. Gebruik een zachte borstel, beweeg rustig en bouw het op.
Herken je dit en heb je hulp nodig? Neem contact op! info@horsedialoguecentre.nl of 06 29 45 00 39
Dit artikel is eerder verschenen op BitMagazine.nl in de rubriek Probleem & Oplossing
slaan/ bijten bij poetsen van buik
Herken je dit? Je bent je paard aan het poetsen en dat gaat allemaal prima, totdat je in de buurt van zijn buik komt. Je paard slaat met een achterbeen naar je hand of probeert je te bijten als het halstertouw daarvoor genoeg ruimte geeft. Je wilt zijn buik toch echt af en toe poetsen. Hoe dan?
Ik leg aan de hand van een voorbeeld uit mijn eigen praktijk uit hoe je dit op kunt lossen. Omdat sommige mensen zich ervoor schamen dat ze problemen hebben met hun paard gebruik ik niet de echte namen van de paarden en hun eigenaren. Dus het gaat altijd over Fleur en haar paard Socrates en pony Newton. Socrates en Newton testen alle problemen die mensen met paarden kunnen hebben op Fleur. Fleur is dol op haar paarden maar weet het af en toe ook niet meer. En dan slaat de onzekerheid toe.
Het probleem
Als Fleur Socrates poetst staat hij vaak een beetje te doezelen. Zodra zij echter in de buurt van zijn buik komt, is hij meteen klaarwakker. Meestal slaat hij met een achterbeen tegen zijn buik in de buurt van haar hand. Als ze in de buurt van zijn schouders staat wil hij het best een hap van haar nemen ten teken dat hij het niet eens is met de behandeling.
Ze krijgt van alle kanten advies over hoe dit probleem aan te pakken. De een zegt dat ze hem gewoon een tik moet verkopen op het moment dat hij dreigt, bijt of naar haar slaat. De ander zegt dat ze alleen een zachte borstel moet gebruiken. De volgende is er van overtuigd dat Socrates chronische buikpijn heeft. Dat laatste kunnen Fleur en de staleigenaar totaal niet plaatsen, maar ze belt voor de zekerheid de dierenarts. Die verklaart haar paard helemaal gezond. Dus gebruikt ze alleen nog maar een zachte borstel. De modder die soms op zijn buik zit is daar helaas niet van onder de indruk. Ze heeft ook wel eens van schrik en boosheid een tik verkocht, dat heeft het gedrag van Socrates niet veranderd. Ze belt de paardengedragstherapeut, want ze wil op zijn minst zijn buik kunnen poetsen op de plek van de singel als ze gaat rijden of longeren.
Wat was er aan de hand
Tijdens de verschillende stappen die we doorlopen om te achterhalen wat er precies aan de hand is valt mij op dat Fleur haar hand al wegtrekt op het moment dat Socrates zijn been optilt. Ze heeft een keer trap van hem gehad op deze manier en ze is doodsbang dat ze die weer krijgt. Begrijpelijk.
Met de goedkeuring van Fleur bel ik met met de dierenarts om te vragen wat zijn bevindingen waren tijdens het onderzoek. Hij had een zekere gevoeligheid geconstateerd, maar medisch gezien was er geen reden voor dit gedrag.
Fleur vertelt dat Socrates altijd wel reageerde als ze zijn buik poetste, maar het lijkt erger te zijn geworden. Omdat het ook contextgebonden gedrag kan zijn, in dit geval gebonden aan Fleur, strijk ik rustig over de buik van Socrates. Op een bepaald moment draait hij zijn hoofd met het dreigingniveau waarmee hij een vlieg wegjaagt. Niet spannend, maar hij vindt het dus niet leuk. Ik stop met de beweging, maar houd mijn hand op zijn buik. Hij dreigt niet nog een keer dus ga ik rustig verder. Ook op het moment dat hij zijn achterbenen optilt laat ik mijn hand liggen en doe verder niets. En zo kan ik uiteindelijk rustig over zijn hele buik strijken.
De diagnose: Socrates is gevoelig voor aanraking, misschien omdat het in het verleden echt een keer pijn heeft gedaan, en hij heeft Fleur uitstekend geconditioneerd. Als hij dreigt stopt zij met poetsen, doel bereikt.
De Oplossing
De gevoeligheid van de buik van je paard heb je te accepteren. Maar dat wil niet zeggen dat je er dan helemaal niet aan mag komen. De oplossing voor Fleur is dat zij haar hand niet wegtrekt, maar daar houdt waar hij op het moment van dreigen is. Op die manier leert Socrates, en dat leert hij dus heel snel, dat dreigen met tanden of benen er niet meer voor zorgt dat de hand of borstel van zijn buik af gaat. Tegelijkertijd leert hij dat zij hem geen pijn zal doen.
Dit veranderen vergt vooral moed en geduld van Fleur.
Tips
- Als je paard buikpijn heeft, is het goed te begrijpen dat jij van zijn buik af moet blijven. Vraag altijd eerst een dierenarts om een controle.
- Voor een paard is zijn buik kwetsbaar gebied.
- Leer je paard met geduld en kleine stapjes dat je hem geen pijn zult doen. Begin met rustig strijken met je hand. Gebruik vervolgens een handdoek, of een zachte borstel. Bouw het op.
- Deze opbouw gebruik je ook als het ingesleten, geconditioneerd gedrag van je paard is. Houd er rekening mee dat jij degene bent die de cirkel moet doorbreken!
- Succes hangt af van je paard én van hoe jij er in zit. Als jouw basishouding is "niet piepen maar poetsen" of je bent juist erg voorzichtig, dan bereik je minder. Blijf rustig, duidelijk en betrouwbaar.
- Sla in ieder geval nooit! Ten eerste is een klap alleen maar effectief als het gedrag dan ook echt stopt en nooit meer terugkomt. Dat gebeurt zelden of nooit. Niet doen. Ten tweede wil je paard je iets duidelijk maken.
Ben je de wanhoop nabij en is je geduld al lang geleden vertrokken? Niet slaan, adem in en uit en neem contact met me op! info@horsedialoguecentre.nl of 06 29 45 00 39
Dit artikel is eerder verschenen op BitMagazine.nl in de rubriek Probleem & Oplossing.