'mijn paard is mijn kind'

De liefde voor hun paard is voor heel veel paardeneigenaren zo groot dat zij het dier ervaren en behandelen als hun kind. Deze onvoorwaardelijke liefde en de bijbehorende gedachten en emoties hebben een enorme invloed op het gedrag van je paard. Dat kan vervolgens tot onveilige of gevaarlijke situaties leiden.

Ik leg aan de hand van een voorbeeld uit mijn eigen praktijk uit hoe je dit op kunt lossen. Omdat sommige mensen zich ervoor schamen dat ze problemen hebben met hun paard gebruik ik niet de echte namen van de paarden en hun eigenaren. Dus het gaat altijd over Fleur en haar paard Socrates en pony Newton. Socrates en Newton testen alle problemen die mensen met paarden kunnen hebben op Fleur. Fleur is dol op haar paarden maar weet het af en toe ook niet meer. En dan slaat de onzekerheid toe.

Dit keer echter geen casus waarin Fleur, Socrates en Newton de hoofdrol spelen. Het gaat namelijk over twee paarden van hetzelfde ras (moeder en dochter), van dezelfde eigenaar, waarvan de dochter zich gedroeg op een manier die echt niet bij de karaktereigenschappen van het ras en de bloedlijn horen.
 

Het probleem

Sommige paarden zijn altijd koel in de kop, een ander ras staat erom bekend dat ze van nature wat nerveuzer zijn. Een aantal weken geleden was ik op een stal waar heel veel Quarter Horses staan. Kenmerkend voor dit ras is dat ze een een evenwichtig temperament en een grote intelligentie hebben, rustig en betrouwbaar in de omgang.

Ik zag hoe een eigenaresse met haar twee paarden omging, terwijl de dierenarts de gebitten controleerde en verzorgde. Het ene paard (de moeder, ongeveer 8 jaar oud) gedroeg zich kenmerkend voor het ras: rustig. De dochter daarentegen (3 jaar oud) gedroeg zich zeer onrustig, waardoor voor de dierenarts een onveilige situatie ontstond. 

Vooropgesteld: de eigenaresse had weinig last van het gedrag van haar paard. Voor de dierenarts was het echter wel een probleem, waardoor hij het dier moest sederen, iets wat hij liever niet doet en bij deze paarden normaal gesproken ook helemaal niet nodig is. Hij kon niet de vinger op de zere plek leggen.

Wat was het probleem

De eigenaresse is een vrolijke jonge meid die zich naar eigen zeggen niet gek laat maken. Bij de behandeling van de moeder was ze inderdaad rustig en evenwichtig.

Bij de dochter was het beeld heel anders. Ze praatte heel anders tegen dat paard, met een hoog 'babytaal'-gehalte. En daarmee was de rust en het evenwicht bij het paard verdwenen.
 

De oplossing

Toen ik mijn observatie met haar deelde, over hoe zij zo verschillend met deze twee paarden omging, vooral in stem- en taalgebruik, zei zij over het jonge paard: "Ja ... maar dat is mijn kindje". En ze vond het bezoek van de dierenarts zo ontzettend spannend voor haar. En dat is in één zin het probleem en de oplossing.

Dit jonge paard veel meer heeft aan de manier waarop ze met de moeder omgaat. Een gebitscontrole is voor een paard toch al geen ‘business as usual’, en haar als geruststellend bedoelde gedrag zorgde alleen maar voor meer spanning.

Een paard is geen mens en moet je ook niet als zodanig behandelen. Los van het feit dat haar gedrag bij kinderen precies hetzelfde effect zou hebben gehad. Veel zenuwen en onrust.

De eigenaresse begreep helemaal wat ik zei. Ze werd zelfs vrolijk van dit inzicht en beloofde het paard dat ze er op zou letten. Ze was zich er tot nu toe (uiteraard) totaal niet van bewust.
 

Tips

• Sta stil bij hoe en wat je denkt en voelt over je paard, het gedrag van je paard, of een bepaalde situatie.
• Paarden worden vaak, net als honden, gezien als een onderdeel van het gezin.
• Artsen en dierenartsen zien vaak dat de ouder/ de eigenaar net zo zenuwachtig en soms nog zenuwachtiger is dan het kind/ het paard. Ons gedrag in spannende situaties is voor ons kind of paard vaak een éxtra bron van spanning. Het is onze taak, juist dán, om rust en vertrouwen uit te stralen.
• Het is goed om je te realiseren dat een paard ons ‘zorgen maken om’ niet begrijpt. Het is voor hem alleen onrust.
• Vind je het bezoek en de behandeling van de dierenarts zelf spannend, krijg je de rillingen van injecties? Je paard voelt het aan en het helpt hem (en de dierenarts) niet! Probeer een helpende gedachte te vinden.
• Kom je er niet uit, vraag dan iemand anders om je paard vast te houden en neem enige afstand. Dat is niet erg, en je hoeft je er ook niet voor te schamen. Het is op dat moment gewoon even niet anders.
• We kunnen een paard (normaal gesproken) niet uitleggen wat er gaat gebeuren, dus het enige wat we hem kunnen bieden is zelf een bron van de rust, vertrouwen en vanzelfsprekendheid te zijn. En daarin spelen jouw gedachten een grote rol. Niet altijd makkelijk, maar het kan wel!

Begrijp me niet verkeerd, ik houd zielsveel van mijn paarden, maar het zijn mijn paarden en niet mijn kinderen. In de basis hebben beiden overigens hetzelfde nodig: respect, vertrouwen, besluitvaardigheid, duidelijke communicatie en congruent gedrag (overeenstemming tussen doen, denken en voelen). 

Wil je hier meer over weten? Neem contact op! info@horsedialoguecentre.nl of 06 29 45 00 39 

Dit artikel is eerder verschenen op BitMagazine.nl in de rubriek Probleem & Oplossing.